انواع شیلنگ سوخت Fueling Hose و ویژگی های مهم شیلنگ
یکی از متداول ترین سوال هایی که مطرح است، این است در چه مواردی باید از شیلنگ استفاده کنیم. لوله پلاستیکی یا فلزی در خیلی از موارد می تواند پاسخگوی نیاز ما باشد. زمانی که از لحاظ فضا محدودیتی نداریم و معمولا مسیر مورد نظر پیچ و خم زیادی ندارد می توانیم از لوله استفاده کنیم. اما در صورتی که زانویی زیادی در مسیر استفاده شود، تلفات به شدت بالا رفته و استفاده از لوله توجیه ندارد. ما در اینجا به بررسی انواع شیلنگ سوخت می پردازیم.
همچنین در یک سیستم هیدرولیک مخصوصا سیستم هیدرولیک یک جایگاه به دلیل قطع و وصل های مستمر، امواج فشاری (ضربه قوچ) زیادی به سیستم وارد می شود. بنابراین اگر از لوله فلزی استفاده کنیم به دلیل انعطاف پایین، به مرور خستگی پیش می آید و لوله دچار شکست می شود. اما شیلنگ با خاصیت ارتجاعی بالا به صورت ضربه گیر عمل کرده و امواج فشاری ایجاد شده در سیتم را خنثی می کند.
مسیر انتقال فرآورده جایگاه سوخت
_1000.webp)
لوله کشی در جایگاه سوخت را می توان به دسته تقسیم کرد: 1. تاسیسات 2. انتقال سوخت. دسته اول لوله کشی مربوط به ساختمان اداری، سرویس بهداشتی و … را شامل می شود که معمولا می توان از لوله معمولی استفاده کرد و چالش خاصی در طراحی آن نیست.
اما دسته دوم لوله کشی جایگاه سوخت موارد مهمی را شامل می شود. خود این دسته از لوله کشی به دو بخش ثابت و متحرک تقسیم می شود. در بخش ثابت در حالتی که دیسپنسر و پمپ غریق داشته باشیم، شامل لوله از مخزن های مدفون جایگاه تا یک انعشاب برای هر سکو و از آنجا انشعاب جدا برای هر دیسپنسر است.
در جایگاه تلمبه دار خط لوله کشی بیشتر از جایگاه دیسپنسر دار است. در این جایگاه ها هر تلمبه تا حد امکان باید لوله کشی مخصوص خود را داشته باشد. بنابراین در این جایگاه ها طراحی مسیر لوله کشی دشوار تر است. در هر دو مدل جایگاه (دیسپنسر و تلمبه) لوله های بخش ثابت فلزی یا پلیمری هستند که با توجه به استاندارد های مربوطه در درون کانال های تعبیه شده قرار می گیرند. لازم به ذکر است می توان در بعضی از این قسمت ها نیز با در نظر گرفتن شرایط از شیلنگ مناسب استفاده کرد.
موقعیت دیگری که در جایگاه باید از انواع شیلنگ سوخت استفاده شود، اتصال بین دیسپنسر و باک خودرو است. در هر دو موقعیت مذکور اتصال باید انعطاف پذیر باشد. زیرا محل قرار گیری خودرو متقاضی سوخت و خودروی سوخت رسان ثابت نیست. لذا از شیلنگ سوخت استفاده می شود تا انعطاف پذیری مناسب وجود داشته باشد. بنابراین دو قسمت که از جایگاه سوخت که از انواع شیلنگ سوخت استفاده می شود مشخص شد. حال باید ویژگی های مهم شیلنگ ها را که آن ها را از هم تمییز می دهد، را بررسی کنیم.
انواع شیلنگ سوخت طرح کهاب
_1000.webp)
از دیگر شیلنگ هایی که در جایگاه سوخت مورد استفاده قرار می گیرد، شیلنگ تخلیه بخارات است. در طرح کهاب شیلنگ هایی مورد استفاده قرار می گیرد که توانایی انتقال بخار را در کنار فرآورده داشته باشد. در استیج اول طرح بازیافت بخار سوخت، شیلنگی که از مخزن مدفون به نفتکش متصل می شود باید از نوعی باشد که در حین انتقال فرآورده از نفتکش به مخزن، بخارات درون مخزن را به نفتکش منتقل کند.
در استیج دوم طرح کهاب نیز، شیلنگ متصل به دیسپنسر و نازل از نوعی است که سوخت را از دیسپنسر توسط نازل به باک خودرو متصل می کند و همزمان بخار سوخت را از باک خودرو به مخزن مدفون انتقال می دهد. بنابراین در جایگاه هایی که طرح کهاب را اجرا می کنند، با توجه به استیج اجرایی باید از شیلنگ مناسب استفاده شود.
در بخش اتصالات متحرک دو ویژگی مهم مطرح است. اول اینکه این اتصالات ممکن است ثابت نباشد و دوم، این اتصالات باید انعطاف پذیر باشد. این دو ویژگی را می توان در این نوع شیلنگ سوخت پیدا کرد. بنابراین می توان در اتصال بین مخزن مدفون جایگاه و نفتکش سوخت رسان از شیلنگ مناسب استفاده کرد.
انتخاب نوع شیلنگ
_1000.jpeg)
می توان گفت مهم ترین عامل در انتخاب انواع شیلنگ سوخت ، مقدار دبی و فشاری است که که شیلنگ مورد نظر می تواند از خود عبور دهد. لذا دو استراتژی مهم در انتخاب شیلنگ مد نظر قرار می گیرد؛ اول اینکه به ضریب اصطکاک انواع شیلنگ سوخت توجه شود (ضریب تخلیه) و شیلنگی انتخاب شود مقطع یکنواخت و ضریب اصطکاک کم داشته باشد. در استراتژی دوم برای افزایش توان سیستم، فشار در درون سیستم را افزایش داده و شیلنگی انتخاب می کنیم که توانایی کار با فشار بالا را داشته باشد.
ساختار شیلنگ
با توجه به مقاومت پایین پلاستیک و تغییر شکل زیاد آن، شیلنگ های هیدرولیکی را معمولا با الیاف تافته شده تقویت می کنند. این الیاف تافته شده از سیم های نازک فولادی تشکیل شده است که ضخامت آن ها بین 006/0 – 003/0 میلی متر می باشد. این سیم های بسیار نازک به صورت لانه زنبوری در شبکه های تافته شده یکنواخت مورد استفاده قرار می-گیرند. لازم به ذکر است برای انعطاف پذیری بیشتر لایه های فولادی شیلنگ، از الیاف های تافته شده مصنوعی استفاده می گردد که آستانه شکست شیلنگ را بالا می برد.
لایه داخلی شیلنگ جهت آب بندی لاستیکی استفاده می شود که در مقابل حرارت مقاوم باشد. این لایه معمولا از مواد چرم مصنوعی ساخته می شود. مقدار مقاومت این لایه در مقابل حرارت درجه حرارت عملکردی شیلنگ را تعیین می کند. لایه لاستیکی خارجی انواع شیلنگ سوخت از نوع ولکانیزه می باشد که شیلنگ را در مقابل آسیب پذیری مقاوم می کند.
لایه داخلی معمولا از روغن پخته شده (MILDED OIL) می باشد که در مقابل حرارت مقاوم بوده و از مواد مصنوعی چرمی می باشد. این لایه از نشت روغن هیدرولیک جلوگیری می نماید. چنانچه روغن بتواند به داخل لوله لاستیکی نفوذ کند، به تدریج بر اثر مرور زمان استحکام لوله از بین خواهد رفت و مقاومتش در مقابل حرارت کاهش خواهد یافت.
لایه بعدی یک بافت سیمی است که از سیم هایی با قطر استاندارد استفاده می شود و بر حسب موارد کاربرد قطر این سیم ها بین 3/0 تا 6/0 میلی متر می تواند باشد. این بافت سیمی لوله لاستیکی را قادر به تحمل فشار های زیاد می نماید و همچنین آن را درمقابل اثرات مخرب خارجی حفظ می نماید. چنانچه شیلنگی فقط دارای یک ردیف سیمی بود به آن بافت تک سیمی می گویند و چنانچه دو ردیف پوشش بافت سیمی داشته باشد، به آن بافت دابل سیمی می گویند. هرچه تعداد لایه های سیمی بیشتر باشد، قدرت شلنگ در مقابل تحمل فشار بیشتر خواهد بود. بنابراین این لایه ها در عمر انواع شیلنگ سوخت بسیار موثر خواهند بود.
سیم های بکار برده شده در بافت سیمی، بصورت ضربدری به هم بافته شده اند و زاویه مناسبی جهت تحمل فشار زیاد، نسبت به هم دارند. در صورت اعمال خمش یا پیچش متوالی و مستمربر روی شیلنگ‌ها، زاویه بافت های مورب نسبت به هم تغییر کرده و در نتیجه مقاومت شلنگ در مقابل تحمل فشار کاهش می یابد. این روند تا جایی ادامه پیدا می کند که منجر به پارگی شیلنگ خواهد شد. بافت سیمی توسط یک پوشش لاستیکی در مقابل تاثیرات مخرب خارجی محافظت می شود. در بعضی از انواع شلنگ ها یک مفتول با حالت فنریت دار اطراف محیط خارجی شلنگ پیچیده می شود تا شلنگ را از نیرو های ضربه ای خارجی نظیر برخورد جسم سخت، محافظت کند.
شیلنگ هیدرولیکی که تقریبا در دسته شیلنگ های فشار قوی قرار می گیرد در بالا توضیح داده شد، به شیلنگ بافت سیمی معروف است. نوع دیگر شیلنگ ها از نظر ساختمان شیلنگ مرسوم به بافت مارپیچی می باشد که درست همان عملکرد شیلنگ قبلی را دارد. با این تفاوت که در یک شیلنگ بافت مارپیچی، دو ردیف سرتاسری، در دو جهت مخالف هم، سیم را به دور لوله لاستیکی می پیچند.
ویژگی های مهم شیلنگ
در این قسمت ویژگی های تاثیرگذار در انتخاب انواع شیلنگ سوخت fuel hose به صورت موردی و مختصر توضیح داده شده است همچنین لازم به ذکر است هر شیلنگ هیدرولیک باید برای انتقال سیالی استفاده شود که با آن سازگار است:
دما ی عملکردی
برای انتخاب شیلنگ مناسب ابتدا باید دمای فرآورده انتقالی در نظر گرفته شود و سپس با توجه به آن شیلنگی انتخاب شود که عملکرد مناسبی با دمای مورد نظر داشته باشد و در بلند مدت تغییری در ساختار شیلنگ ایجاد نشود. معمولا در سیستم هیدرولیکی دمای فرآورده تا 80 درجه سانتی گراد می رسد.
فشار عملکردی
فشار عملکردی نیز مانند دمای عملکردی، دیگر ویژگی تاثیر گذار برای انتخاب شیلنگ، باید فشاری که پمپ در سیستم هیدرولیک ایجاد می کند را در نظر گرفته و با توجه به آن شیلنگ مناسب انتخاب شود. اگر حداکثر فشار قابل تحمل شیلنگ کمتر از فشار سیستم هیدرولیک باشد، استحکام شیلنگ به مرور کاهش می یابد و از هم گسیخته می شود. همچنین اگر حداکثر فشار قابل تحمل شیلنگ بسیار بیشتر از فشار سیستم هیدرولیک باشد، عملا هزینه اضافی شده است و از لحاظ مالی نیاز به توجیه ندارد.
ضریب اصطکاک
در بعضی موارد به دلیل طولانی بودن مسیر اصطکاک در مسیر شیلنگ بسیار مهم می شود. بنابراین در کنار دیگر ویژگی های شیلنگ ضریب اصطکاک انواع شیلنگ سوخت نیز باید در نظر گرفته شود. پیشنهاد می شود از شیلنگی که ضریب اصطکاک پایین تری دارد استفاده شود تا سیال با دبی و هد بیشتری توسط شیلنگ منتقل شود. در واقع ضریب اصطکاک پایین، نشان دهنده کیفیت ساخت شیلنگ است. البته اگر دبی و هد و ضریب اصطکاک مهم نباشد لازم نیست هزینه اضافی کرد و شیلنگ با ضریب اصطکاک پایین استفاده کرد.
استحکام شیلنگ
شیلنگ با توجه به محلی که به کار گرفته می شود نیازمند استحکام های متفاوت است. بعضی از شیلنگ ها در محل هایی به کار گرفته می شود که به شدت در معرض آسیب دیدگی قرار دارند. ممکن است جسمی سخت با شیلنگ برخورد کند و باعث پاره شدن آن شود. در این موارد بهتر است از شیلنگ با استحکام زیاد (فنر دار) استفاده شود. همچنین ممکن است شیلنگ در محیطی بکارگرفته شود که مانند محیط اسیدی خورنده باشد، در این حالت نیز باید از شیلنگ مخصوصی استفاده شود که مقاوم باشد. لازم به ذکر است شیلنگ به طور کلی نباید به صورت طولانی مدت در معرض نور آفتاب قرار گیرد.
از دیگر موارد استحکام انواع شیلنگ سوخت این است که دارای انعطاف پذیری مناسبی باشد. به بیان دیگر به راحتی پیچ و تاب نخورد، تا نشود و در عین حال بتوان آن را در مسیر مورد نظر قرار داد و انعطاف کافی داشته باشد. همچنین شیلنگ باید قابلیت ارتجاعی بالایی داشته باشد. بصورتی که اگر شیلنگ در مسیری استفاده شد، در آن حالت باقی نماند و حالت اولیه برگردد.
تاریخ مصرف
یکی از مهم ترین نکاتی که باید در خرید انواع شیلنگ سوخت در نظر گرفته شود. قیمت شیلنگ تاریخ انقضای شیلنگ است. معمولا بر روی شیلنگ تاریخ تولید و انقضای شیلنگ درج شده است. این موضوع نشان دهنده این است که شیلنگ تنها تا مدتی پس از تولید قابل استفاده است و به مرور کیفیت خود را از دست می دهد و دیگر قابل استفاده نخواهد بود. پیشنهاد می شود قبل از خرید شیلنگ حتما تاریخ مصرف آن را کنترل کنید.
بست سر شیلنگ
شیلنگ هیدرولیک در طول ها و بست های مشخص تولید شده و در بازار موجود هستند. در این نوع از شیلنگ ها محدودیت طول داریم اما از لحاظ ایمنی در مرتبه بسیار بالاتری قرار دارند. اما اگر طول شیلنگ مناسب نباشد و مقداری شیلنگ اضافه باشد، می تواند بسیار دردسر ساز باشد و پیچ و تاب خوردگی بوجود می آید که ایمنی را به شدت کاهش می-دهد.
از این بابت شیلنگ هایی موجود است که در هر طولی قابل تنظیم است. شما می توانید این شیلنگ ها را در طول مورد نظر خریداری کنید و سپس بست مورد نظر را بر روی ورودی و خروجی آن وصل کرد. این نوع شیلنگ ها از لحاظ ایمنی نسبت به نوع قبلی در مرتبه پایین تری هستند. شایان ذکر است اندازه شیلنگ باید با بست هماهنگ باشد. اتصال بست ها به شیلنگ باید طبق استاندارد های مربوطه انجام گیرد. ( مخصوصا شیلنگ های مورد استفاده در جایگاه سوخت)
در هنگام انتخاب شیلنگ باید موارد بالا را حتما لحاظ کرد.
همچنین شیلنگ پمپ بنزین باید با در نظر گرفتن موارد ذیل خریداری شود:
1. حداقل طول ممکن شیلنگ درنظر گرفته شود.
2. از پیچ و خم های اضافی جلوگیری شود. شیلنگ را می توان جزء تجهیزات مصرفی دانست.
در صورت دیدن موارد زیر زمان تعویض شیلنگ فرا رسیده و باید به سرعت با شیلنگ مناسب تعویض گردند.
1. خراب شدن یا نشتی از شیلنگ ها و اتصالات هیدرولیکی
2. سائیدگی و بریدگی پوشش رویه شیلنگ و یا ظاهر شدن لایه های سیمی تقویت کننده شیلنگ
3. باد کردن نقاط مختلف شیلنگ
4. پیچ خوردن و یا زخمی شدن نقاط دارای حرکت
5. فرو رفتن قطعات خارجی در لایه روی شیلنگ
مواد تشکیل دهنده شیلنگ لاستیکی سوخت رسانی: مواد تشکیل دهنده لاستیک های موتور های دیزلی و بنزینی متفاوت است، به طور کلی سه نوع اصلی وجود دارد: فشار قوی، فشار متوسط و فشار پایین. در موتور های بنزینی از نوع کم فشار استفاده می شود که معمولاً از پلاستیک ساخته می شود. لوله های انتقال روغن از خانواده پلیمر های ترموپلاستیک بوده و عموماً گروهی از پلی آمید ها و پلی فتالامید ها هستند و برخی گرید های این مواد به صورت تک لایه، سه لایه و پنج لایه تولید می شوند.
قیمت شیلنگ لاستیکی سوخت رسانی:
محل قرارگیری شلنگ بنزین در خودرو بسته به نوع و مدل خودرو متفاوت است. در خودروهای قدیمی، سوخت از طریق چندین خط فلزی از باک به کاربراتور یا انژکتور منتقل می شد که با هم سیستم سوخت را تشکیل می دادند. در خودروهای قدیمی، قطعاتی مانند پمپ بنزین، باک و کاربراتور توسط شیلنگ های سوخت کوتاه به هم متصل می شدند و از آنجایی که این شیلنگ ها بسیار ضعیف و شکننده بودند، بنزین یا گازوئیل از آنها نشت می کرد.
از سال 1996 سیستم احتراق خودرو پیچیده تر شد و همه خودروهای دیزلی دارای خط انتقال، خط برگشت و خط اگزوز هستند. شیلنگ بنزین از نظر جنس دارای انواع مختلفی از جمله لاستیکی، پلاستیکی (فیبر کربن) و فلزی (آلومینیوم) می باشد که با توجه به نوع خودرو مورد استفاده قرار می گیرد در نتیجه بسته به نوع خودرو مورد استفاده وجود دارد، قیمت شلنگ لاستیکی متفاوت است.
استفاده از مواد مرغوب در هر صنعتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و صنعتگران موادی را انتخاب می کنند که قیمت مناسبی داشته باشند و از نظر اقتصادی قابل اعتماد بوده و عمر طولانی داشته باشند.
معیارهای انتخاب شیلنگ مناسب
نوع سوخت: اولین نکته ای که در انتخاب باید به آن توجه کنید نوع سوخت است.
فشار سیال: با توجه به فشار سیال، مقاومت شیلنگ باید افزایش یابد. بنابراین، انتخاب تجهیزات با کیفیت بسیار مهم است.
نوع شلنگ: برای انتقال سوخت از شیلنگ معمولی، شیلنگ مواد غذایی یا ... نمی توان استفاده کرد (قابل اشتعال هستند).
طول شیلنگ: شیلنگ باید با توجه به محل مورد نظر و طول مسیر انتقال انتخاب شود. اگر از لایه مقاوم تری ساخته شده باشد در برابر عوامل آسیب رسان نیز مقاوم است.
قطر شیلنگ: مقدار سوخت و فشار در حین انتقال به قطر شلنگ بستگی دارد. هرچه قطر لوله کمتر باشد، فشار سیال بیشتر می شود.
انواع شیلنگ سوخت
برند های معروف در حوزه تجهیزات جایگاه سوخت از جمله PIUSI و GESPASA در زمینه تولید شیلنگ صنعتی و بست های مربوطه فعالیت دارند. اما پیدا کردن این برند ها در ایران کمی دشوار است. انواع شیلنگ سوخت موجود در ایران معمولا چینی، هندی و ایتالیایی هستند و به صورت عامیانه با نام کشور های سازنده شان شناخته می شوند. انواع شیلنگ سوخت در طول های مشخص و هم به صورت سفارشی موجود هستند.
برند های موجود در ایران POLY HOSE، ITAFLEX و ELAFLEX می باشند. اما انواع شیلنگ سوخت چینی در تنوع بیشتر و راحت تر در دسترس هستند. شیلنگ پمپ بنزین چینی نیز در کیفیت های مختلف موجود هستند و حتما باید در انتخاب آن ها دقت شود. همچنین بسیاری از برند هایی که با نام ایتالیایی و اسپانیایی فروخته می شوند در واقع چینی هستند.
