انواع طناب
در شروعی ساده می توان چنین عنوان کرد که رشته ای نازک طناب یا کمند یا ریسمان، یک رشته دراز از الیاف درهم تابیده را طناب می نامند که در حال حاضر انواع طناب مختلفی از آن در دسترس قرار می گیرد . به طور کلی طناب‌ها از ساختار و ساختمان متفاوتی برخوردار می باشند که به دو روش تابیده شده تولید می شوند. به طور معمول ساختار طناب ها به روش تولید آنها بستگی دارد. پشم و مو و نایلون و پلی پروپیلن و کنف و کتان و فولاد و ... از جمله موادی اند که در ساخت طناب استفاده می شوند. توجه داشته باشید در صورتی که جنس طناب از کنف باشد هنگامی که در آب قرار می گیرد استحکام بیشتری از خود نشان خواهد داد. برای بستن طناب ها به هم از انواع گره استفاده می شود.
انواع طناب
طناب طبیعی
این نوع محصول از محصولات سازگار با محیط زیست تولید می شود و در زمان ساخت از مواد شیمیایی استفاده نمی شود. در تولید این طناب از موادی چون از کنف، سیزال، پنبه یا الیاف طبیعی دیگر استفاده می شود. گاها از ترکیب چند مواد طبیعی این نوع محصول را با مقاومت بالایی تولید می نمایند. نوع طبیعی گرچه قوی است، اما مقاومت آن به اندازه نوع مصنوعی نیست و به راحتی در اثر آب، کپک و اشعه UV آسیب می بیند. برخلاف نوع مصنوعی ، نوع طبیعی آن در اثر قرار گرفتن در معرض گرمای زیاد آسیب نمی بیند و فقط در صورت قرار گرفتن در معرض شعله های آتش می سوزد.
متأسفانه، نوع طبیعی وقتی خیس می شود جمع می شود و بعد از خشک شدن، کار با آن بسیار دشوار است. این نوع در صورت نیاز به بسته بندی وسایل یا طنابی که دارای چسبندگی عالی باشد، ایده آل است. طناب های طبیعی قابل تجزیه در زیست بوده و به طور طبیعی می تواند تجزیه گردد. دفع آن به اندازه نوع مصنوعی آن دشوار نیست.
طناب مصنوعی
طناب مصنوعی یا پلاستیکی از موادی همچون نایلون، پلی استر و پلی پروپیلن ساخته می گردد، اگرچه مواد دیگری نیز وجود دارد که می تواند برای ساخت این طناب ها به کار گرفته شود. دوام آن ها از طناب های طبیعی بسیار بیشتر بوده و این یکی از دلایل محبوبیت آن ها می باشد. طول عمر آن ها اغلب 30٪ بیشتر از طنابهای طبیعی می باشد و در زمان خیس بودن و افزایش سن بسیار قوی تر می باشند. این محصولات کمتر با آسیب کپک، آب و اشعه ماورا بنفش مواجه خواهند شد. به طور کلی حرارت بالا می تواند باعث ذوب شدن انواع طناب و کاهش سطح پایداری آن گردد.
همچنین طناب های مصنوعی هنگام خیس شدن کمتر جمع می شوند اما قرار گرفتن در معرض گرمای کافی باعث ذوب شدن طناب می شود که می تواند مقاومت آن را کاهش دهد. آنها بیشتر محکم هستند و کشش بیشتری دارند، که باعث می شود طناب های مصنوعی برای بکسل و بلند کردن استفاده شوند، اما جلوگیری از لغزش گره ها در نوع مصنوعی مشکل است. این محصولات اغلب تجزیه ناپذیر نبوده و برای محیط زیست مضر می باشند.
ساختمان طناب
طناب ها از لحاظ نوع ساخت به دو دسته:
هسته ای
این نوع طناب در کوهنوردی بسیار کاربردی می باشد. طنابهای کوهنوردی از ساختار هسته‌ای برخوردار است که تقریبا 75 درصد آن را هسته شامل می شود و از مقاومت بالایی برخوردارند. این نوع طناب از دو قسمت تشکیل شده است:
هسته: معمولا جنس آن پرلون است. ویژگی کشش پذیری این نوع طناب به علت هسته آن می باشد. رشته های هسته طناب توسط دو روش تابیدن (پیچ دادن) و بافتن (گیس) در کنار یکدیگر قرار می گیرند.
پوسته: از جنس پلی آمید-محافظت از عوامل خارجی
بافته ای
این نوع طناب با الیاف طبیعی و مصنوعی قابل تولید می باشد و از مقاومت کمتری برخوردار می باشد.
طنابهای دریایی
این نوع طناب‌ها بر اساس مواد استفاده شده ، ساختار و میزان مقاومت آن ها به دسته های متفاوتی تقسیم بندی می گردند و همین موارد آن ها را از یکدیگر متمایز خواهد کرد. انواع طنابهای دریایی نام‌های گوناگونی دارند.
طناب سیسال
برگ گیاه گل خنجری که از گونه کاکتوس می باشد به عنوان مواد استفاده شده در طناب سیسال می باشد. محل رویش این گیاه کشور‌های کنیا، ماداگاسکار، اندونزی، هاییتی، تانزانیا و برزیل است. جنس الیاف حاصل از این گیاه به نازکی تار مو و به رنگ کهربا است. طناب سیسال همانند طناب مانیل دارای استحکام و قدرت زیادی است . در هر حال به محض مشاهده علائم پوسیدگی و فرسودگی باید آن را رفع نماید.
طناب‌مانیل
در طناب مانیل از الیاف حاصل ازبرگ درخت موز لیفی که مشابه درخت موز می باشد، استفاده شده است. رنگ الیاف به دست آمده از این گیاه طلایی مایل به قهوه‌ای بوده و گیاه در فیلیپین رشد می کند و سپس از طریق بندر‌مانیل به نقاط مختلف جهان صادر می گردد. هر چه الیاف حاصله از این گیاه تمیزتر باشد، انواع طناب از کیفیت بالاتری برخوردار می باشد. از ویژگی های این طناب استحکام و استقامت آن در برابر شوری آب دریا و پایداری در برابر فرسودگی می باشد. از اين طناب، براي نقل و انتقال سبك در دريا، كار در قايق و جابه جايي وسايل سنگين استفاده مي شود.
طناب پشمی
طناب پشمی یا همان بزی محصول کشورمان بوده که به علت شباهت آن به طناب کنفی بسیار کاربردی می باشد . الیاف سازنده طناب پشمی از جنس موی بز و گوسفند بوده که بعد از گذشتن فرآیند ریسندگی به تار‌های نخ تبدیل می شود و تولید می گردد.
طناب کنفی
طناب کنفی نمونه ای از طناب ها بوده که در الیاف طبیعی قرار می گیرند که از جنس کنف می باشد و به صورت رشته‌های درهم تابیده و بسیار ضخیم تولید می شود. طناب های جوت از استقامت بالا در مقابل آب شور دریا برخوردار می باشند. این طناب‌ها در کارگاه‌های بزرگ ریسندگی کشور‌های گوناگون بافته می شوند. کشور برزیل به عنوان تولیدکننده و صادر‌کننده این نوع طناب در جهان می باشد. از کاربرد های این محصول در کشتیرانی و قایقرانی بوده که به دلیل پایداری بالا در برابر فرسودگی ناشی از تماس با آب بسیار بالاست. هم چنین در فرش بافی، جابه جایی الوار یا اتصال آنها به هم نیز از این گونه طناب ها استفاده می شود. رنگ الیاف از عوامل تأثیر‌گذار کیفی در طنابهای کنفی می‌باشد.
پیچ خورده
این طناب بسیار خوبی بوده ولی در صورتی که می خواهید به راحتی آن را بچرخانید. پیچ خورده یک نوع بسیار رایج می باشد که معمولا جهت خطوط اسکله و سیم بکسل استفاده می گردد. این طناب ها با اتصال رشته ها به یکدیگر و اطمینان از اینکه در یک جهت قرار دارند، تشکیل می شوند. الیاف داخل هر سه رشته باید در جهت مخالف یکدیگر بچرخند تا طناب به هم چسبیده باشد. این نوع به طور کلی ارزان است و کشش آن بسیار بیشتر از طناب بافته است، که در برخی از کاربردها می تواند خوب باشد. متأسفانه نسبت به طناب بافته شده انعطاف پذیری و سفتی کمتری دارد و اگر در استفاده از آن مراقب نباشید، ممکن است که گره بخورد.
سخن پایانی
قدمت استفاده از طناب به هزاران سال پیش برمی گردد زمانی که از آن در جهت محصور نمودن، متصل کردن، بالا رفتن از ارتفاع، حمل و بالا بردن بهره جویی می گردید.همانطور که می دانید طناب ها در دو دسته ی مصنوعی و طبیعی قرار می گیرند که هر کدام مزایا و معایب مختلفی دارند. طناب های مصنوعی اغلب مستحکم تر بوده و ساختار و بافت این طناب‌ها و کشش بالای آنها باعث کاربرد آنها در بلندکردن و بالا بردن اجسام شده است اما لغزش و بازشدن گر‌ه‌ها تا حدودی کار با آن را با محدودیت مواجه می کند و به راحتی در طبیعت جذب نمی شوند.
